Μαθηματικές Ανησυχίες

Μαθηματικές Ανησυχίες

Από πολύ μικρή ήξερα ότι θα γίνω μαθηματικός. Παραδόξως όμως, η ερώτηση που με δυσκόλευε περισσότερο στην παιδική, εφηβική και μεταγενέστερη μου ηλικία ήταν :  ‘Γιατί αγαπάς τόσο τα μαθηματικά;’. Πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να βρω μια ικανοποιητική για τον εαυτό μου απάντηση, αν θεωρηθεί καν απάντηση… Τα μαθηματικά είναι για εμένα κάτι απόλυτα προσωπικό, κάτι που δεν μπορώ να το ορίσω γιατί το αντιλαμβάνομαι διαισθητικά, σαν μία ακόμα αίσθηση, σαν ευσεβή πόθο.
Το θέμα είναι ότι τα μαθηματικά είναι παντού. Είναι μια γλώσσα παγκόσμια και διαχρονική που εξηγεί τον κόσμο γύρω μας. Και είναι τόσο πολύπλοκη, δυσνόητη και χαοτική ακριβώς γιατί είναι τόσο θεμελιώδης. Θεωρώ περιττό να αναλωθώ στις άπειρες (τι μαγική έννοια κι αυτή) εφαρμογές και χρήσεις  των μαθηματικών στην καθημερινότητα… Στατιστική για την οικονομία, πιθανότητες για τα τυχερά παιχνίδια, γεωμετρία στην αρχιτεκτονική, στην τέχνη, αρμονία και ακολουθίες στη μουσική, η ανάλυση στην μηχανική, οι πρώτοι αριθμοί στην κρυπτογραφία, αλγόριθμοι στον προγραμματισμό και θεωρία δικτύων στην πληροφορική, εφαρμογές στη βαλλιστική και την αεροδυναμική κτλ.
Ιδίως ένας σπουδαστής μαθηματικών μπορεί πολύ γρήγορα να αντιληφθεί ότι οι σπουδές του θα αυξήσουν το βαθμό στον οποίο κατανοεί τον κόσμο γύρω του. Ωστόσο πολύ σύντομα θα συνειδητοποιήσει ότι τα μαθηματικά δεν θα αλλάξουν άμεσα τον κόσμο, δεν θα τον κάνουν καλύτερο ούτε πιο ανθρώπινο, δεν θα ικανοποιήσουν αλτρουιστικές ανάγκες. Ο πραγματικός μαθηματικός, ο γητευτής των μαθηματικών είναι ερωτευμένος με την επιστήμη του, πραγματώνεται μέσα από αυτή κι έτσι συχνά αποκόπτεται από τον έξω κόσμο… 
Όπως υπογραμμίζει ο Hardy στην απολογία του : «Η σοβαρότητα ενός μαθηματικού θεωρήματος  έγκειται όχι στις πρακτικές του συνέπειες, που συνήθως είναι αμελητέες, αλλά στη σημασία των μαθηματικών ιδεών τις οποίες συνδέει.» Για αυτό και οι περισσότεροι ορκισμένοι μαθηματικοί, είναι λάτρεις των θεωρητικών και όχι των εφαρμοσμένων μαθηματικών, μεταξύ των οποίων υπάρχει μια διηνεκής κόντρα την οποία ίσως προσεγγίσουμε σε επόμενα άρθρα.

 Κλείνοντας, παραθέτω  δύο διάσημες σοφές ρήσεις για περισυλλογή:

«Ο Αρχιμήδης θα μνημονεύεται όταν ο Αισχύλος θα έχει ξεχαστεί,γιατί ενώ οι γλώσσες πεθαίνουν,οι μαθηματικές ιδέες είναι αθάνατες.Ίσως η αθανασία είναι μια ανόητη λέξη,αλλά μάλλον ο μαθηματικός έχει την καλύτερη τύχη, ό,τι και αν αυτό σημαίνει.»

G.Hardy

«Τα μαθηματικά χαρακτηρίζονται από το ιδιαίτερο προνόμιο, ότι στην πορεία της ιστορίας πάντα προοδεύουν και ποτέ δεν οπισθοδρομούν.»

Edward Gibbon, 1737-1794, Άγγλος ιστορικός

Μ. Κ.